روش تشخیص مکانیکی و درمان مکنزی در فیزیوتراپی چیست ؟

1397/11/1

نام نویسنده فیزیکال تراپیست مهدیه باقری

روش تشخیص مکانیکی و درمان مکنزی ( The McKenzie Method of Mechanical Diagnosis a Therapy) (MDT) به عنوان یک روش تایید شده بین المللی جهت ارزیابی و درمان مشکلات و دردهای اندام ها و ستون فقرات، امروزه در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. این روش که توسط فیزیوتراپیست نیوزیلندی به نام "رابین مکنزی" توسعه یافته است به طور گسترده بیش از 30 سال در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است .

متخصصین MDT به منظور ارزیابی و درمان در سیستم های عضلانی اسکلتی سراسر بدن تحت آموزش قرار گرفته اند و این بدین معنی میباشد که در صورت وجود و یا بروز هرگونه مشکلی در ستون فقرات،مفاصل،عضلات و یا در اطراف آن ها ، ارزیابی و درمان بر اساس متد مکنزی می تواند مناسب و بسیار کارآمد باشد .

نکته قابل توجه در درمان بر اساس روش مکنزی این است که بیمار نقش فعال داشته و توسط فیزیوتراپیست های MDT تحت آموزش قرار می گیرد . MDT با نگرش مشارکت فعال بیمار در روند درمان و آموزش ایشان که توسط متخصصین فیزیوتراپی انجام می گیرد به عنوان روش درمانی موثر و کارآمد جهت درمان بیماران سراسر جهان با مشکلات اندام ها،گردن و کمر مورد استفاده قرار می گیرد.

یک ویژگی کلیدی این روش نحوه ارزیابی اولیه آن است که بر اساس یک راه بی خطر و قابل اعتماد جهت رسیدن به یک تشخیص دقیق انجام می گیرد و بعد از مشخص شدن تشخیص ، برنامه درمانی مناسب تعیین می گردد .

تست های تشخیصی گران قیمت از قبیل MRI اغلب غیرضروری هستند و متخصصین فیزیوتراپی قادر هستن در ظرف مدت زمان کوتاهی تعیین کنند که آیا این روش برای هر بیمار موثر می باشد یا خیر .

MDT به عنوان یک روش که بر اساس اصول دقیق و جامع و پایه ای بنا شده است در صورتی که به طور کامل فهمیده و دنبال شود ، می تواند بسیار موفق و موثر عمل کند .

ارزیابی بر اساس روش مکنزی

این روش درمانی با گرفتن شرح حال کامل از بیمار شامل تاریخچه دقیق در مورد علائم ، نحوه رفتار درد و نوع علائم که توسط فیزیوتراپیست انجام می شود ، شروع می گردد. سپس از بیمار خواسته می شود یک سری حرکات خاص را انجام دهد و در وضعیت های مشخص استراحت قرار گیرد . تفاوت اصلی در نحوه ارزیابی این روش با سایر روش های معاینه،استفاده از حرکات تکراری به جای گرفتن یک حرکت از بیمار است .بر اساس اینکه علائم و دامنه حرکتی بیمار با انجام حرکات تکراری چگونه تغییر می کند ، اطلاعاتی برای فیزیوتراپ فراهم می آورد که بر اساس آن مشکلات بیمار را طبقه بندی کند .

طبقه بندی

بر اساس روش مکنزی هر سندرم بر اساس طبیعت منحصر به فرد خود با فرآیندهای مکانیکی خاص شامل حرکات تکراری و پوسچر(قامت) ثابت مشخص و تعیین می گردد .

MDT یک سیستم طبقه بندی جامع و کامل می باشد که یک گروه کوچکتر از بیماران را نیز شامل می شود که نمی توان آنها را در 3 سندروم اصلی قرار داد که از گروه Other که شامل پاتولوزی های جدی ، مشکلات با دلایل غیر مکانیکی،دردهای مزمن حقیقی و غیره طبقه بندی می شوند .

درمان

با استفاده از اطلاعات بدست آمده از مرحله ارزیابی معاینه، متخصص فیزیوتراپی تمرینات خاص را تجویز می کند و توصیه هایی جهت اخذ یکسری پوسچرها(وضعیت های قامتی ) و اجتناب موقت از یکسری پوسچرهای دیگر می کند .

در صورتی که مشکل بیمار تظاهرات مکانیکی دشوارتری داشته باشد ممکن است نیاز به اضافه کردن یکسری تکنیک هایی که توسط فیزیوتراپ انجام می شود ، باشد که فرد با کمک فیزیوتراپیست حرکت را انجام می دهد تا زمانی که خود فرد قادر به انجام تمرین به تنهایی باشد .

هدف موثر بودن درمان در حد امکان که کمترین تعداد جلسات می باشد . درمانی که بیمار می تواند 6-5 بار در روز انجام دهد احتمال بیشتر دارد که موثر واقع شود تا زمانی که توسط درمانگر یک یا دو بار در هفته انجام گیرد .

تاکید اصلی در این روش روی خود بیمار است که بایستی به طور فعال در درمان مشارکت داشته باشد . این موضوع موجب می گردد نیاز فرد در مراجعه کردن به کلینیک فیزیوتراپی کاهش یابد و در نهایت بیماران قادر خواهند بود با داشتن دانش کافی و ابزارهای لازم به طور موفقیت آمیزی خود را درمان کند .

پیشگیری

با آموختن اینکه چطور هر فرد مشکلات جاری خود را از طریق خودش درمان کند ،بیمار را آموزش می بیند که ریسک ابتلا مجدد را به حداقل برساند . و فرد قادر خواهد بود در صورت مواجه شدن با علائم در صورت عود مجدد ، خودش به تنهایی و به طور موثر و ایمن خود را درمان کند .

در حال حاضر متخصصین فیزیوتراپی که دوره MDT را آموزش دیده اند در 36 کشور در سراسر دنیا مشغول به فعالیت هستند . به دلیل اینکه تمرینات تجویز شده حتما بایستی بر اساس ارزیابی دقیق صورت گیرد بایستی تحت نظر متخصص فیزیوتراپی دارای مدرک MDT که تحت نظر موسسه بین المللی مکنزی آموزش دیده باشند انجام گیرد .

کادر علمی کلینیک فیزیوتراپی سعادت آباد دوره بین المللی MDT را با موفقیت سپری کرده اند و با افتخار آماده ارایه این روش درمانی موثر در حل بسیاری از مشکلات ستون فقرات شامل : دیسک ، تنگی کانال نخاعی ، سیاتیک و مشکلات سایر مفاصل از جمله شانه و زانو و ... هستند .